"Η ΒΙΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ"

γράφει ο Δρ. Αναστάστιος Πλατής

ψυχίατρος

Η βία στα σχολεία είναι πολύμορφη: από τον ενδοσχολικό εκφοβισμό, τον ψευτοπαλικαρισμό, την κρατική βία, την εγκληματική δράση συμμοριών, τον χουλιγκανισμό μέχρι το ρατσισμό και νεοναζισμό, φαινόμενα τα οποία σε συνθήκες οικονομικής, ανθρωπιστικής κρίσης παίρνουν ανησυχητικές διαστάσεις.

Η κυρίαρχη άποψη περί ενδοσχολικής βίας εστιάζει σε ορισμένες μορφές του φαινομένου σε μια επικρατούσα ψυχολογιστική ανάλυση που δίνει έμφαση στο βίαιο οικογενειακό περιβάλλον, βλέποντας έτσι το δέντρο και χάνοντας το δάσος. Γιατί η βία είναι χαρακτηριστικό της κοινωνίας και συνδέεται με την ανισότητα και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Επομένως, με την ίδια ευκολία αναπαράγεται και στους θεσμούς της, όπως είναι και το σχολείο.

Η ίδια η πολιτική της κυβέρνησης είναι η απεχθέστερη μορφή βίας εναντίον του κόσμου της εργασίας και του "κοινωνικού κράτους", που σπέρνει τη φτώχεια, την ανεργία και τη μαζική εξαθλίωση.

Όσο η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι διακρίσεις, η βία και η εκμετάλλευση ανθούν, τόσο θα οξύνονται τα φαινόμενα ενδοσχολικής βίας. Οι μεγάλες ανισότητες έχουν οδηγήσει περίπου 1 στα 4 παιδιά στη φτώχεια και στον κοινωνικό αποκλεισμό. Παιδιά που δυσκολεύονται στη μάθηση και εγκαταλείπουν το σχολείο, εγγράφονται στο στρατό της ανήλικης εγκληματικότητας. Πρόκειται, λοιπόν, στην ουσία για μία μορφή "κρατικής κακοποίησης των παιδιών".

Ένα σχολικό περιβάλλον που υπηρετεί τη λογική των επιδόσεων του τύπου "αρένα άγριου ανταγωνισμού" υπερφορτώνει τους μαθητές με πρόσθετο άγχος, ανασφάλεια και αρνητισμό. Τρία στα πέντε παιδιά βιώνουν καταστάσεις άγχους που συνδέεται με τη σχολική ζωή.

Η εκπαιδευτική πολιτική εκφράζει και αναπαράγει τη βία διαμορφώνοντας το σχολείο των περικοπών και της φτώχειας.

Παρ' όλα αυτά, οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί (πολύ λίγοι, όχι όλοι) "υποκαθιστώντας τους γονείς", παρά την έλλειψη αναγκαίων υποδομών λόγω κρίσης, δίνουν καθημερινά μάχες κατά των προκαταλήψεων, των διακρίσεων, της ρατσιστικής ιδεολογίας και για την επιδίωξη διαπαιδαγώγησης των νέων σχετικά με τις πανανθρώπινες αξίες.